ตอบ  แม่ขอตอบว่า  การปฏิบัติธรรมนั้น  ไม่ยากเลยลูก  ลูกคงยังไม่เข้าใจคำว่า “ปฏิบัติธรรม” อย่างถ่องแท้  จึงเห็นว่ายาก  อันที่จริงแล้ว  คำว่า ปฏิบัติธรรม  คือการทำตามคำสอนพระพุทธเจ้า  อย่างเป็นขั้นเป็นตอนในแต่ละบท  เช่น พระองค์ท่านสอนให้เราให้ทาน  เราก็แบ่งปันทรัพย์สิน เงินทอง ข้างของเครื่องใช้  ปัจจัยสี่ที่เรามีอยู่ ให้กับผู้ที่ควรให้ เช่น ภิกษุ สามเณร พ่อแม่ ครูอาจารย์  ผู้ยากจน ผู้ด้อยโอกาส ผู้พิการ  เป็นต้น  พระองค์ท่านสอนให้เรานำศีลมารักษา กาย วาจา  ให้สะอาด  เราก็ทำตาม จะเป็นศีลข้อใด   ก็แล้วแต่ผู้จะทำการงดเว้นความชั่วตามศีลข้อนั้น ๆ  นี้คือตัวอย่างหนึ่งที่เรียกว่า ปฏิบัติธรรม  หรือพระองค์ท่านสอนให้เราฝึกสมาธิ  เราก็ทำตาม  แต่ลูกต้องเข้าใจเจตนาของพระผู้มีพระภาคเจ้า  ให้ถ่องแท้เสียก่อนว่า  ให้เราฝึกสมาธิเพื่ออะไร  จึงจะถูกต้อง  ขั้นตอนของการฝึกสมาธิเพื่อให้เกิดปัญญาต้องปฏิบัติอย่างไร  จึงจะถูกต้องและเกิดประโยชน์กับผู้ปฏิบัติ  ถ้าปฏิบัติให้ถูกต้องตามขั้นตอนของคำสอน  แล้วลูกจะรู้สึกว่าไม่ยากเลย  เหมือนคนที่รู้จักทางดีแล้วก็ไม่หลงทาง  ส่วนคนที่ไม่รู้จักทางก็ย่อมหลงทางเป็นธรรมดา  ยังมีผู้คนอีกมากที่เข้าใจว่า คำว่าปฏิบัติธรรม คือการเจริญสมาธิ  นั่งบ้าง  เดินบ้าง แข่งขันกัน  ใครทำได้มากกว่าก็ได้บุญมาก  แท้ที่จริงแล้ว การให้ทาน นำศีลมารักษา กาย วาจา  การเจริญสมาธิวิปัสสนาเพื่อให้เกิดปัญญา  เป็นการปฏิบัติธรรมทั้งสื้น  เพราะได้ทำตามคำสอนของพระพุทธเจ้า  ลูกค่อย ๆ ศึกษาและทำตามคำสอนให้มาก ๆ  เมื่อลูกเห็นความจริงแล้ว  ลูกจะรู้ตัวเองว่า เป็นนักปฏิบัติธรรมอย่างแท้จริง...จงเดินตามแม่มาเถิดลูก....

                                                                                   ป. เจริญธรรม...