หน้าแรก
บทความ
เว็บบอร์ด
รวมรูปภาพ
ติดต่อเรา
ก่อนอื่นแม่ต้องขอขอบใจลูกมาก ที่ยังมีความรักและความห่วงใยประเทศชาติบ้านเมือง ถ้าคนไทยทั้งประเทศมีคุณธรรม จริยธรรม ประจำกาย วาจา ใจ คิดดี พูดดี ทำดี แม่ว่าประเทศไทยเราคงจะเจริญรุ่งเรืองมาก กว่านี้ การที่ลูก ๆ ได้ถามข้อสงสัย ข้อข้องใจต่าง ๆ ทำให้แม่มีความสุขที่จะได้ตอบคำถามลูก ๆ และดีใจที่ได้ทำประโยชน์ให้กับพุทธศาสนิกชนทั่วไป และผู้สนใจใคร่รู้ทั้งหลาย จนทำให้แม่ลืมความเจ็บป่วยของร่างกายที่มันเสื่อมไปตามสภาพของธาตุ ของขันธ์ แม่ตั้งใจไว้ว่า ชีวิตที่เหลืออยู่ของแม่ จะพยายามทำประโยชน์ให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยการให้ธรรมะ เพื่อลูกจะได้มีปัญญาอันรู้แจ้งเห็นจริง ตามพระพุทธองค์ หรือที่เรียกว่า “ปัญญาทางธรรม”
แม่ขอให้ลูกทำความเข้าใจ ความหมายของ คำว่า “จิตใต้สำนึก” เสียก่อน
จิตใต้สำนึก หมายถึง ความรู้สึกนึกคิดที่อยู่ในส่วนลึกของจิตใจ มนุษย์ทุกคนที่เกิดมา ย่อมมีจิตใต้สำนึกกันทุกคน จิตใต้สำนึกมีทั้งสำนึกดี และสำนึกชั่ว อันเกิดมาจากอดีตชาติสู่ชาติปัจจุบัน
ผู้ที่มีจิตใต้สำนึกดี หมายถึง ผู้นั้นเป็นคนดีมาจากอดีตชาติ จิตจะฝักใฝ่ในการ คิดดีเสมอ
ผู้ที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว หมายถึง ผู้นั้นเป็นคนชั่วมาจากอดีตชาติ จิตจะฝักใฝ่ในการคิดชั่วเสมอ
ซึ่งตรงกับคำสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ว่า “คนดีทำชั่วได้ยาก คนชั่วทำดีได้ยาก”
ตัวอย่างครอบครัวที่มีจิตใต้สำนึกดี
ตัวอย่างครอบครัวที่มีจิตใต้สำนึกดี ในครอบครัวหนึ่ง มีทั้งพ่อ แม่ ลูก หรืออาจจะมีญาติ พี่น้อง ปู่ ย่า ตา ยาย เป็นสมาชิกในครอบครัวก็ตาม ถ้าพ่อหรือผู้นำครอบครัว มีจิตใต้สำนึกดี รู้ผิด ถูก ชั่ว ดี จะมีความรับผิดชอบในหน้าที่ของพ่อ ต้องรับผิดชอบอุปการะเลี้ยงดูอบรมสั่งสอนบุตร ภรรยา ให้อยู่ในครรลองคลองธรรม ให้บุตรได้รับการศึกษาตามควร เป็นแบบอย่างที่ดีให้กับบุตรภรรยา
แม่ก็เช่นเดียวกัน ถ้า แม่ที่มีจิตใต้สำนึกดี มีหน้าที่ต้องคอยดูแลเอาใจใส่ ความเป็นอยู่ประจำวัน อาหารการกิน การบ้านการเรือน ระเบียบวินัยภายในบ้าน ไม่ประพฤติผิดคิดชั่ว ต้องเป็นตัวอย่างที่ดี อบรมสั่งสอนให้การศึกษา บุตร และสมาชิกในครอบครัว
ลูกที่มีจิตใต้สำนึกดี ลูกมีหน้าที่ต้องขยันหมั่นเพียร ศึกษาเล่าเรียนหนังสือ แสวงหาความรู้ ไม่ประพฤติผิดครรลองคลองธรรมและกฎหมายบ้านเมือง คบเพื่อนดีเป็นมิตร ประพฤติตนให้เหมาะสมกับหน้าที่ ช่วยเหลือพ่อแม่ ในการทำงานประกอบอาชีพ ไม่มั่วสุมอบายมุข การพนัน ไม่มั่วสุมสิ่งเสพติด หรือเที่ยวเตร่ในสถานบริการ สถานบันเทิง ดิสโก้เธค ไนต์คลับ บาร์ คาราโอเกะ หรือสถานบันเทิงอื่น ๆ เป็นต้น
ถ้าครอบครัวใด ทั้งพ่อแม่ลูกมีจิตใต้สำนึกที่ดี ดังตัวอย่างที่กล่าวมาแล้วนี้ ครอบครัวนั้นก็จะเจริญรุ่งเรือง และอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข ไม่เดือดร้อนใจ ถ้าทุกคนในครอบครัว ในหมู่บ้าน หรือชุมชนนั้น มีจิตใต้สำนึกที่ดี ส่งผลให้หมู่บ้านหรือชุมชนนั้น อยู่กันอย่างสงบสุข นี่คือ ตัวอย่างของครอบครัวที่มีจิตใต้สำนึกที่ดี ซึ่งตรงกับคำสอนพระพุทธองค์ที่ว่า “คนดีทำชั่วได้ยาก”
ตัวอย่างของครอบครัวที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว
พ่อที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว จะไม่มีความรับผิดชอบ ต่อหน้าที่ ไม่มีศีล ไม่มีธรรม ประพฤติผิดครรลองคลองธรรม และกฎหมายบ้านเมือง ไม่ดูแลเอาใจใส่อบรมสั่งสอน ไม่เลี้ยงดูครอบครัว ดื่มสุรา เสพยาเสพติด มั่วสุมการพนัน เป็นนักเลงผู้หญิงเสพสมโดยไม่สนใจว่าเป็นลูกเขาเมียใคร เที่ยวกลางคืน มีภรรยาน้อย ทำร้ายร่างกายและจิตใจของบุตรภรรยา และสมาชิกในครอบครัว
แม่ที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว จะไม่มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของความเป็นแม่บ้านแม่เรือน และแม่ของลูก ไม่สนใจดูแลอบรมสั่งสอน ไม่เอาใจใส่ครอบครัว มั่วสุมดื่มสุรา เสพยาเสพติด เล่นการพนัน คบชู้สู่สมกับชายอื่น เที่ยวกลางคืน ไม่มีความซื่อสัตย์ต่อสามี ไม่มีศีลธรรมประจำใจ ประพฤติ ผิดครรลองคลองธรรม ผิด กฎหมายเป็นตัวอย่างที่ไม่ดี ให้กับบุตรหลาน และสมาชิกในครอบครัว
ลูกที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว จะไม่มีความรับผิดชอบ ในหน้าที่ของตนเอง ไม่ตั้งใจศึกษาเล่าเรียน ไม่เชื่อฟังคำสั่งสอนของ พ่อแม่ ครูอาจารย์ มั่วสุมดื่มสุรา เสพยาเสพติด มั่วสุมการพนัน มั่วสุมทางเพศ มีค่านิยมที่ผิด ๆ รวมกลุ่มรวมแก๊งขับขี่รถเสียงดังรบกวน หรือแข่งขันรถตามถนนหลวง สร้างความเดือดร้อนรำคาญกับประชาชน และสังคมส่วนรวม ทำตัวเป็นนักเลง อันธพาล ก่อการทะเลาะวิวาท ทำร้าย ทำลายชีวิตของผู้อื่น
ถ้าคนในครอบครัวใด มีจิตใต้สำนึกชั่ว ก็จะพากันประกอบแต่กรรมชั่ว นำความเดือดร้อนมาสู่ครอบครัว สังคม หมู่บ้าน หรือชุมชน ถึงแม้จะได้รับการอบรมสั่งสอนจากครูอาจารย์ ให้ประกอบแต่กรรมดี ก็ไม่สามารถจะปฏิบัติได้ เพราะมีจิตใต้สำนึกชั่ว นี้คือ ตัวอย่างของครอบครัวที่มีจิตใต้สำนึกที่ชั่ว ซึ่งตรงกับคำสอนพระพุทธองค์ที่ว่า “คนชั่วทำดีได้ยาก”
ตัวอย่างครอบครัวที่มีจิตใต้สำนึกแตกต่างกัน
ครอบครัวใดมีพ่อ แม่ ลูก หลาน คนในครอบครัวมีจิตใต้สำนึกที่ดีบ้างชั่วบ้าง จะนำพาให้เกิดความขัดแย้งในครอบครัว เกิดการทะเลาะวิวาท เพราะความเห็นไม่ตรงกัน เช่น บางครอบครัว พ่อมีจิตใต้สำนึกดี แม่กลับมีจิตใต้สำนึกชั่ว ประกอบแต่กรรมชั่ว ไม่มีศีลธรรมประจำใจ ทำผิดครรลองคลองธรรม จึงทำให้ลูกมีปัญหา ไม่เข้าใจว่าสิ่งใดเป็นสิ่งที่ถูกต้องดีงาม พ่อก็มีความคิดเห็นอย่างหนึ่ง แม่ก็มีความคิดเห็นอีกอย่างหนึ่ง ลูกจึงสับสนวุ่นวายใจ ไม่เข้าใจว่าอะไรผิดอะไรถูก กลายเป็นเด็กมีปัญหา ถ้าลูกคนใดมีจิตใต้สำนึกชั่ว ก็จะไปคบเพื่อนชั่ว เพื่อนชักนำหรือพาทำความชั่วก็ชั่วตาม ในที่สุดลูกก็จะเสียคน เพราะ พ่อแม่ มีจิตใต้สำนึกที่แตกต่างกัน
ลูกบางคนมีจิตใต้สำนึกที่ดี มีความรับผิดชอบในหน้าที่ รู้ผิดรู้ถูก รู้ชั่วรู้ดีก็จะ ตั้งใจเรียน ประพฤติตนเป็นคนดี ไม่คำนึงถึงความขัดแย้งของครอบครัว แม้เพื่อนจะชักชวนให้ทำความชั่ว ก็ไม่ทำตาม เพราะ มีจิตใต้สำนึกที่ดี
กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน สมาชิก อบต. ,นายก อบต. หรือนายกเทศมนตรีเทศบาล และสมาชิกเทศบาล บุคคลเหล่านี้ ถือว่าเป็นผู้ปกครองหมู่บ้าน และตำบล ท้องที่ ที่ตนรับผิดชอบ ถ้าบุคคลเหล่านี้ มีจิตใต้สำนึกอันดี มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ ให้ความช่วยเหลือสงเคราะห์กับประชาชนในท้องถิ่นนั้น ๆ ต้องดูแลเอาใจใส่ ความเป็นอยู่ของประชาชน ในท้องถิ่นที่ตนรับผิดชอบ ปกครองประชาชนในท้องถิ่น ด้วยความเป็นธรรม ไม่เอารัดเอาเปรียบ ไม่ทุจริตต่อหน้าที่ ไม่เห็นแก่ผลประโยชน์ส่วนตน เสียสละ ทำงานเพื่อความเจริญของท้องถิ่น ด้วยความบริสุทธิ์ใจ
แต่ถ้า กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน สมาชิก อบต. นายก อบต. หรือนายกเทศมนตรี เทศบาล และสมาชิกเทศบาล เหล่านั้น มีจิตใต้สำนึกที่ชั่วไม่สนใจความเป็นอยู่ ของประชาชน เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนไม่มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ สร้างอิทธิพล ทุจริตคดโกงประมาณของแผ่นดิน ไม่คำนึงถึงความเจริญรุ่งเรืองของหมู่บ้าน และตำบลที่อยู่ในการปกครอง ปล่อยปละละเลย ไม่สนใจในความเป็นอยู่ของประชาชน เป็นเหตุให้ประชาชนประกอบกรรมชั่ว เป็นขโมยเป็นโจร มีการมั่วสุมการพนัน ดื่มสุรา เสพยาเสพติด เป็นเหตุให้เกิดความเดือดร้อน
ขอท่าน จงพิจารณาดูตนเองว่า ได้ปฏิบัติหน้าที่ด้วยจิตใต้สำนึกที่ดีหรือไม่ถ้าปฏิบัติหน้าที่ด้วยจิตใต้สำนึกที่ดี ความเจริญรุ่งเรืองจะบังเกิดแก่ตนเอง ถ้าปฏิบัติหน้าที่ด้วยจิตใต้สำนึกที่ชั่ว จงแก้ไขปรับปรุงให้มีจิตใต้สำนึกที่ดี เพื่อความเจริญรุ่งเรืองก้าวหน้าของตนเอง และบ้านเมือง
นายอำเภอ และผู้ว่าราชการจังหวัด ที่มีจิตใต้สำนึกที่ดี มีความรับผิดชอบในหน้าที่ ตั้งใจปฏิบัติงานเพื่อความเจริญก้าวหน้า ทั้งอำเภอและจังหวัด เป็นผู้เสียสละสูงส่ง ไม่เห็นแก่ตัว ไม่มั่วอบายมุข เห็นประโยชน์ เห็นความสงบสุขของพลเมือง สำคัญกว่าชีวิตของตนเอง ในอำเภอและจังหวัดที่ตนรับผิดชอบ มีความตั้งใจมั่นที่จะปกครองประชาชน ที่อยู่ในอำเภอ ด้วยความเป็นธรรม ให้เกิดความสงบสุข ใช้งบประมาณ เพื่อพัฒนาบ้านเมืองให้เจริญด้วยความบริสุทธิ์ใจ แก่อำเภอและจังหวัดนั้น ๆ
แต่ถ้าหากผู้นำ นายอำเภอ ผู้ว่าราชการจังหวัด มีจิตใต้สำนึกชั่ว ไม่มีความรับผิดชอบในหน้าที่ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน ทุจริตต่อหน้าที่ใช้งบประมาณของแผ่นดิน โดยมิชอบ มีการฉ้อราษฎร์บังหลวง ไม่คิดพัฒนาบ้านเมืองให้เจริญรุ่งเรือง ปกครองบ้านเมืองด้วยความไม่เป็นธรรม เป็นเหตุให้เกิดความเสื่อมศรัทธา ประชาชนไม่เคารพนับถือ ขาดความสามัคคี ทำให้เกิดความเดือดร้อน ขอให้ท่านพิจารณาดูเถิดว่า ท่านมีจิตใต้สำนึกดี หรือ มีจิตใต้สำนึกชั่ว
อนึ่ง ถ้าผู้บริหาร มีจิตใต้สำนึกแตกต่างกัน ก็จะเกิดความขัดแย้ง เกิดความยุ่งยากในการบริหารราชการแผ่นดิน ดังที่เกิดขึ้นแล้วในปัจจุบัน
อธิบดี ปลัดกระทรวง ส.ส. , ส.ว. รัฐมนตรี นายกรัฐมนตรี ล้วนแล้วแต่เป็นผู้ ทรงเกียรติ ซึ่งเป็นผู้บริหารระดับสูงของประเทศ แนวนโยบายต่าง ๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญ และส่งผลกระทบถึงประชากรของประเทศโดยรวม ถ้าหากผู้บริหารระดับสูงบางท่าน ถึงแม้จะมีจิตใต้สำนึกดี แต่ด้วยตำแหน่ง อำนาจหน้าที่การงานอำนวยให้ลุ่มหลงมัวเมาในลาภยศ สรรเสริญ สุข ด้วยอำนาจของกิเลส คือความโลภ ความโกรธ ความหลง เหนือกว่าจิตใต้สำนึกที่ดี เป็นเหตุให้ประกอบกรรมชั่วได้ทุกอย่าง เช่น ทุจริต คดโกง ประพฤติมิชอบ เล่นพรรค เล่นพวก เพราะเห็นแก่ทรัพย์สินเงินทอง และพวกพ้อง เป็นต้น ซึ่งจะส่งผลให้การบริหารประเทศชาติบ้านเมือง ขาดความเป็นธรรม มีความลำเอียง เกิดความสับสนวุ่นวายในคณะผู้บริหาร ดังจะเห็นได้จากเกิดความยุ่งยากในการบริหาร เพราะมีจิตใต้สำนึกที่ แตกต่างกัน
หากผู้บริหารท่านใด มีจิตใต้สำนึกที่ดี มีสติ ปัญญา ควบคุมกาย วาจา ใจ ให้ประกอบแต่กรรมดี คือ คิดดี พูดดี ทำดีอยู่ตลอดเวลา บุคคลประเภทนี้จะไม่คิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว ซึ่งจะแตกต่าง จากผู้บริหารที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว ปล่อยให้กิเลสตัณหา ความโลภ ความโกรธ ความหลง ครอบงำจิตใจ ไม่มีสติปัญญาที่จะยับยั้งกิเลสได้ จึงเกิดการคิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่วอยู่เสมอ บุคคลประเภทนี้จะทำกรรมดี คิดดี พูดดี ทำดี ได้ยาก
ดังที่เราจะเห็น คณะผู้บริหาร มีทั้งคนมีจิตใต้สำนึกดี และจิตใต้สำนึกชั่ว การบริหารประเทศชาติบ้านเมือง จึงมีปัญหาอุปสรรค ความขัดแย้งเกิดขึ้นตลอดเวลา เพราะคนที่มีจิตใต้สำนึกดี จะมีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ มีความซื่อสัตย์สุจริต รักประเทศชาติบ้านเมือง ยิ่งกว่าชีวิตของตนเอง พยายามที่จะบริหารประเทศชาติบ้านเมือง ให้เจริญรุ่งเรืองไม่เห็นแก่ตนเอง หรือพวกพ้องไม่เห็นแก่ ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข ใด ๆ
ซึ่งแตกต่างกันกับ ผู้บริหารที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว ไม่มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน และพวกพ้อง มีการทุจริตคดโกง บริหารประเทศชาติบ้านเมือง เพื่อผลประโยชน์ของฝ่ายตน ทำให้ประเทศชาติบ้านเมืองต้องเสื่อม เกิดปัญหาเศรษฐกิจ ปัญหาสังคม ปัญหาความยากจน ปัญหาสินค้าเครื่องอุปโภคบริโภค รวมทั้งน้ำมันแพง ค่าครองชีพสูง ประชาชนได้รับความเดือดร้อนกันถ้วนหน้า
ขอให้ท่าน พิจารณาเถิดว่า ท่านเป็นผู้บริหารที่มีจิตใต้สำนึกดี หรือ เป็นผู้บริหารที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว หากท่านเป็นผู้บริหารที่มีจิตใต้สำนึกดีขอ ให้ท่านจงรักษาความดีนี้ไว้ ประดุจเกลือรักษาความเค็ม จะได้เป็นแบบอย่างที่ดีให้กับอนุชนรุ่นหลัง ที่จะมาทำหน้าที่บริหาร ประเทศชาติบ้านเมือง ในอนาคต ต่อไป
แต่ถ้าหากผู้ใด เป็นผู้บริหารที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว คิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว อยู่เสมอ ขอให้พิจารณาไตร่ตรองปรับปรุงแก้ไข กลับตัวกลับใจมาคิดดี พูดดี ทำดี เพื่อความเจริญที่จะเกิดขึ้นกับตนเอง รวมทั้งอนุชนรุ่นหลัง ตลอดทั้งประเทศชาติบ้านเมืองในอนาคต ดังเช่น ที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนไว้ในพุทธภาษิตที่ว่า “จิตที่ฝึกดีแล้ว ย่อมนำสุขมาให้”
แต่ถ้าไม่สามารถปรับปรุง แก้ไข หรือกลับตัวกลับใจได้ ขอจงลาออกจากตำแหน่ง อย่าได้อยู่เพื่อทำลายประเทศชาติบ้านเมือง ให้เสื่อมมากไปกว่านี้อีกเลย ให้โอกาสผู้ที่มี จิตใต้สำนึกดี มีคุณธรรม มีสติปัญญา เข้าไปบริหารประเทศชาติ จะได้เจริญรุ่งเรืองเท่าเทียมกับอารยะประเทศในโลก
จิตใต้สำนึกที่ดีของความเป็นครู คือต้องมีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของครู ดูแล เอาใจใส่อบรมสั่งสอน นักเรียน นักศึกษา เด็กและเยาวชนให้มีความรู้ ด้วยความบริสุทธิ์ใจ สามารถประกอบสัมมาอาชีพ เลี้ยงตนเอง และครอบครัวได้ ครูเองก็ต้องศึกษาพุทธศาสนาให้เข้าใจอย่างถ่องแท้ แล้วนำไปสอนนักเรียน นักศึกษา เด็ก และเยาวชน ให้ประพฤติปฏิบัติตาม เช่นสอนให้รู้จักการให้ทาน และการนำศีลมารักษา กาย วาจา การฝึกสมาธิให้เพื่อให้จิตสงบ และวิปัสสนาพิจารณาพระธรรมคำสอน ของพระพุทธองค์ เพื่อให้เกิดความรู้แจ้งเห็นจริง ที่เรียกว่า ปัญญา อันเป็นหลักสำคัญของพุทธศาสนา นักเรียน นักศึกษา เด็กและเยาวชน จะได้รู้จักบาป บุญ คุณโทษ รู้จักผิดชอบชั่วดี ละจากการทำความชั่วหันมาประพฤติปฏิบัติดี แล้วทำจิตใจให้สะอาดบริสุทธิ์ ดังพระธรรมคำสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ว่า “ทำดี ได้ดี ทำชั่ว ได้ชั่ว”
นอกจากนั้นหน้าที่ของครู อีกอย่างหนึ่ง คือต้องอบรมสั่งสอน ปลูกฝังจิตสำนึกให้นักเรียน นักศึกษา เด็กและเยาวชน มีความรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ประพฤติตนเป็นคนดี มีความกตัญญูกตเวที ดำรงรักษาไว้ซึ่ง จารีตประเพณี และวัฒนธรรมอันดีงามของไทย ประพฤติตนเป็นคนดี เช่นไม่ไปก่อการทะเลาะวิวาท ไปรวมกลุ่มรวมแก๊ง ขับขี่รถเร็ว และเสียงดัง หรือแข่งรถสร้างความเดือดร้อนรำคาญ ให้กับประชาชน ไม่ไปมั่วสุมมั่วเพศ ไม่เสพยาเสพติด และของมึนเมาอื่น ๆ หรือไม่เข้าไปเที่ยวสถานบริการ หรือในสถานที่อื่น ที่ไม่สมควรแก่วัย หรือไม่ไปเกี่ยวข้อง กับขบวนการหรือองค์กร ที่ผิดกฎหมาย เป็นต้น เพราะนักเรียนนักศึกษา เด็กและเยาวชนเหล่านี้ คือกำลังสำคัญของชาติ ที่จะต้องเป็นผู้บริหารประเทศชาติบ้านเมืองให้เจริญรุ่งเรืองในอนาคตสืบไป
อนึ่ง ผู้เป็นครูก็ต้องประพฤติตน อยู่ในระเบียบวินัย จรรยาบรรณของครู มีศีลธรรมประจำกาย วาจา ใจ เป็นแบบอย่างที่ดีงามให้แก่นักเรียน นักศึกษา เด็ก และเยาวชน โดยการคิดดี พูดดี ทำดี ครูก็จะได้รับการยกย่องสรรเสริญเชิดชูเกียรติ สร้างชื่อเสียงให้กับตนเอง วงศ์ตระกูล และองค์กรครูอีกด้วย ส่งผลให้เกิดประโยชน์ กับนักเรียน นักศึกษา เด็กและเยาวชน สังคมประเทศชาติต่อไป เหมาะสมกับคำที่ว่า “ครูเป็นแม่พิมพ์ของชาติ”
แต่ถ้าหากผู้ใด เป็นครูที่มีจิตใต้สำนึกที่ชั่ว ไม่มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของความเป็นครู ปล่อยปละละเลย ไม่สนใจดูแล อบรมสั่งสอนนักเรียน นักศึกษา เด็กและเยาวชน เบียดบังเวลาราชการ แสวงหาผลประโยชน์จากนักเรียน และผู้ปกครอง ไม่ขวนขวายศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม เพื่อจะได้นำมาถ่ายทอด สั่งสอนนักเรียน ไม่รู้จักบาป บุญ คุณ โทษ ไม่รู้จกผิดชอบชั่วดี ไม่ประพฤติตน อยู่ในระเบียบวินัย จรรยาบรรณของครู ไม่มีศีลธรรมประจำกาย วาจา ใจ กลับประพฤติตนเสื่อมเสีย เช่น ประพฤติตนเป็นนักเลงอันธพาล มั่วสุมการพนัน ดื่มสุรา เสพยาติด เป็นชู้สู่สมกับสามีภรรยาผู้อื่น หรือล่วงละเมิดซื้อขายบริการทางเพศกับเด็กนักเรียน เป็นต้น ไม่ประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดีงาม แสวงหา ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข ลุ่มหลงมัวเมาจนลืมหน้าที่ของความเป็นครูในทีสุด ก็นำความเสื่อมเสีย มาสู่ตนเอง ครอบครัว วงศ์ตระกูล และองค์กรครู ถูกตั้งคณะกรรมการสอบสวนทางวินัย หรืออาจถูกดำเนินคดี ถูกออกจากราชการ ส่งผลกระทบให้เกิดความเสื่อมเสีย กับองค์กรครู สังคม ประเทศชาติบ้านเมือง ประพฤติตนไม่เหมาะสมกับคำที่ว่า “ครูเป็นแม่พิมพ์ของชาติ” ดังที่เราได้พบเห็นประจำในสังคมปัจจุบัน
ขอท่านจงพิจารณาเถิดว่าท่านเป็นครูที่มีจิตใต้สำนึกดี หรือเป็นครูที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว ถ้าท่านเป็นครูที่มีจิตใต้สำนึกดี ขอท่านจงทำความดี ยิ่ง ๆ ขึ้นไป เพื่อความเจริญก้าวหน้าของท่าน และเยาวชนรุ่นหลัง
แต่ถ้าหากผู้ใดเป็นครูที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว ขอจงพิจารณาไตร่ตรอง ปรับปรุงแก้ไข กลับตัวกลับใจ ประพฤติตนเป็นครูที่ดี ละชั่วประพฤติดี เพื่อความเจริญก้าวหน้า ในหน้าที่การงานของท่าน สร้างคุณประโยชน์ให้กับนักเรียน นักศึกษา เด็กและเยาวชน สังคม ประเทศชาติสืบไป แต่ถ้าหากไม่สามารถปรับปรุงแก้ไขได้ ขอจงลาออกจากความเป็นครูอย่าอยู่เพื่อทำลาย และสร้างความเสื่อมเสียให้กับองค์กรครูอีกต่อไปเลย
จิตใต้สำนึกที่ดีของตำรวจ คือ มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตำรวจ ประพฤติตนอยู่ในระเบียบวินัย จรรยาบรรณของตำรวจ มีความเสียสละ มีอุดมการณ์ รักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ยิ่งกว่าชีวิต มีความซื่อสัตย์สุจริต ไม่ทุจริตคดโกง ไม่แสวงหาผลประโยชน์อันมิชอบ จากอำนาจหน้าที่ ดูแล เอาใจใส่ ความเป็นอยู่ของประชาชนให้อยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข รักษาความสงบเรียบร้อย ปราบปรามจับกุม โจรผู้ร้าย หรือผู้ที่กระทำผิดกฎหมายมาลงโทษ อำนวยความยุติธรรมให้กับประชาชน ในทุกกรณี ให้บริการรับใช้และเป็นมิตรกับประชาชน ไม่ทำตัวเป็นนายประชาชน มีความสมัครสมาน สามัคคี กลมเกลียว ร่วมมือกันระหว่างตำรวจ กับประชาชน ส่งผลให้ตำรวจกับประชาชาอยู่ร่วมกับอย่างสงบสุข นี้คือ ตำรวจที่มีจิตใต้สำนึกที่ดี
ตำรวจที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว คือ ไม่มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ ไม่ประพฤติตนอยู่ในระเบียบวินัย จรรยาบรรณ ของตำรวจ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน มากกว่าประโยชน์ส่วนรวม ทุจริตต่อหน้าที่ แสวงหาผลประโยชน์ และสมรู้ร่วมคิดกับโจรผู้ร้าย หรือผู้กระทำผิดกฎหมาย เช่น เปิดบ่อนการพนัน ปล่อยปละละเลยให้มีการพนัน หวยใต้ดิน การพนันทายผลฟุตบอล มั่วสุม หรือเข้าไปเกี่ยวข้องกับขบวนการค้าของเถื่อนค้ายาเสพติด ค้าอาวุธ หรือขบวนการองค์กรที่ผิดกฎหมาย เป็นต้น ไม่ใส่ใจดูแลทุกข์ สุข ความเป็นอยู่ของประชาชนพลเมืองที่เป็นสุจริตชน ไม่สนใจหน้าที่การงาน เบียดบังเวลาราชการไปหาประโยชน์ส่วนตน เป็นแบบอย่างที่ไม่ดีของเพื่อนร่วมงาน ทำตัวเป็นนายประชาชน มีความลำเอียง ไม่มีความเป็นธรรมให้กับประชาชน ในการตัดสินปัญหา เช่น พรรคพวกของตนเองกระทำผิดกฎหมาย หรือมีกรณีพิพาท ช่วยเหลือวิ่งเต้นให้พ้นผิด หรือปกป้องมิให้ถูกดำเนินคดี เป็นต้น
ขอท่านจงพิจารณาเถิดว่า ท่านเป็นตำรวจที่มีจิตใต้สำนึกที่ดี หรือท่านเป็นตำรวจที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว ถ้าผู้ใดมีจิตใต้สำนึกที่ดี ขอท่านจงรักษาความดี ประดุจเกลือรักษาความเค็ม เพื่อประโยชน์สุขแก่ประชาชน และความเจริญรุ่งเรืองที่จะเกิดขึ้นกับตัวท่านเองกับองค์กรตำรวจ
แต่ถ้าหากผู้ใดเป็นตำรวจที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว ขอให้พิจารณาไตร่ตรองปรับปรุงแก้ไข กาย วาจา ใจ ให้คิดดี พูดดี ทำดี ความดีจะเกิดขึ้นกับตนเอง เกิดความเจริญรุ่งเรือง กับองค์กรตำรวจ สังคม และประเทศชาติบ้านเมืองต่อไป ถ้ากลับตัวกลับใจไม่ได้ ขอจงลาออกจากราชการตำรวจ อย่าอยู่เพื่อทำลาย องค์กรตำรวจ และประชาชน รวมทั้งประเทศชาติอีกต่อไปเลย
จิตใต้สำนึกที่ดีของทหาร คือ มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของทหาร มีความกล้าหาญ อดทน เสียสละ ยอมสละแม้ชีวิตของตน เพื่อปกป้อง ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ รักษาผืนแผ่นดินไทย ที่บรรพบุรุษเอาร่างกายเลือดเนื้อและชีวิตเข้าแลกไว้ เพื่อเป็นมรดกตกทอด มาจนถึงลูกหลานไทยในปัจจุบัน ได้อยู่อาศัยร่วมกันอย่างร่มเย็นเป็นสุข ทหารต้องมีความซื่อสัตย์สุจริต ต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ไม่แสวงหาประโยชน์อันมิชอบ จากอำนาจหน้าที่ ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความบริสุทธิ์ใจ มีการฝึกกำลังพล ให้อยู่ในระเบียบวินัย มีความรัก สามัคคี มีความพร้อมที่จะปฏิบัติหน้าที่ ป้องกัน การรุกรานจากอริราชศัตรู คงความเป็นเอกราชของชาติไทย ไว้ตราบนานเท่านานจนถึงลูกหลานสืบไป
ทหารที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว คือไม่มีความรับผิดชอบ ต่อหน้าที่ของทหาร ไม่มีความรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ประพฤติตนไม่เหมาะสม ดื่มสุรา เสพยาเสพติด ไม่มีระเบียบวินัย มั่วสุมการพนัน ประพฤติตนเป็นผู้มีอิทธิพล เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนมากกว่าประโยชน์ส่วนรวม ใช้อำนาจหน้าที่ในการแสวงหาผลประโยชน์อันมิชอบ เข้าไปเกี่ยวข้องกับขบวนการอาชญากรรมที่ผิดกฎหมาย เช่น ประพฤติตนเป็นมาเฟีย คุมสถานบริการ คุมบ่อน คุมซ่อง คุมตลาด ปล่อยเงินกู้นอกระบบ รับจ้างทวงหนี้ เป็นมือปืนรับจ้าง ให้พ่อค้า นักธุรกิจที่ผิดกฎหมาย เข้าไปเกี่ยวข้องในทางตรงและทางอ้อม กับธุรกิจผิดกฎหมาย เช่น การค้าอาวุธสงคราม การค้าของเถื่อน การค้าหญิงเพื่อขายบริการ การค้ายาเสพติด ทั้งในและนอกประเทศ เป็นต้น บางคนเป็นผู้ทรยศต่อชาติ ทรยศต่อแผ่นดินเกิด ขายชาติ ขายแผ่นดิน เป็นไส้ศึกให้แก่ฝ่ายตรงข้าม หรือผู้ไม่หวังดี กับประเทศไทย โดยเห็นแก่ อามิส สินจ้างผลประโยชน์ตอบแทน
ขอท่านจงพิจารณาดูเถิดว่า ท่านเป็นทหารที่มีจิตใต้สำนึกที่ดี หรือ จิตใต้สำนึกที่ชั่ว
ถ้าหากผู้ใด มีจิตใต้สำนึกที่ดีอยู่แล้ว ขอท่านจงรักษาความดี เอาไว้ และพยายามทำความดี ยิ่งๆขึ้นไป เพื่อความเจริญก้าวหน้าในหน้าที่ราชการของท่าน และเพื่อความมั่นคงของชาติสืบต่อไป
แต่ถ้าหากผู้ใดเป็นทหารที่มีจิตใต้สำนึกที่ชั่ว ขอให้พิจารณาไตร่ตรอง ปรับปรุงแก้ไข ประพฤติปฏิบัติตนให้สมกับ เป็นชายชาติทหาร ที่รัก ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และแผ่นดินไทย เพื่อสันติสุขของประชาชน และความมั่นคงของประเทศชาติสืบต่อไป แต่ถ้าผู้ใด ไม่สามารถปรับปรุงแก้ไข หรือกลับตัวกลับใจ เป็นทหารที่ดีได้ สมควรลาออก อย่าอยู่เพื่อทำลายองค์กรทหาร แล้วทำลายสังคม ประเทศชาติอีกต่อไปเลย
จิตใต้สำนึกของพ่อค้าวาณิช นักธุรกิจ
พ่อค้าวาณิช นักธุรกิจ ที่มีจิตใต้สำนึกดี มีคุณธรรม ไม่เอารัด เอาเปรียบลูกค้า ผู้บริโภค มุ่งหวังผลกำไร แต่พอควร ไม่ลอกเลียนแบบสินค้าที่เป็นลิขสิทธิ์ของผู้อื่น ผลิตสินค้าให้ได้มาตรฐาน มีคุณภาพ ทำให้ประชาชนผู้บริโภคได้รับประโยชน์สูงสุดจากสิ้นค้าที่ซื้อไป สินค้าจะได้รับความนิยมสร้างชื่อเสียงให้กับสิ้นค้าชนิดนั้นๆ รวมทั้ง บริษัทหรือเจ้าของกิจการ ก็จะเจริญรุ่งเรือง นอกจากจะสร้างความเชื่อถือให้กับประชาชนผู้บริโภคในประเทศแล้ว ยังส่งผลสร้างความเชื่อถือให้กับต่างประเทศ ส่งเป็นสินค้าออก สร้างชื่อเสียงให้กับประเทศชาติบ้านเมืองอีกด้วย
พ่อค้าวาณิช นักธุรกิจ ที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว หมายถึง พ่อค้านักธุรกิจที่มุ่งหวังแต่ประโยชน์ส่วนตนเองเอาแต่ผลกำไร เอารัดเอาเปรียบลูกค้าผู้บริโภค ทำของปลอม ของเทียม เลียนแบบ ผลิตสินค้าไม่ได้มาตรฐาน เอาสินค้าที่ไม่มีคุณภาพหรือคุณภาพต่ำ มาจำหน่ายในราคาสูง ทำให้ประชาชนเสียเปรียบ พ่อค้าวาณิชเหล่านี้ ไม่มีคุณธรรมประจำใจ ขาดหิริ โอตตัปปะ ไม่ละอายต่อบาป ไม่เกรงกลัวต่อบาป ที่จะเกิดขึ้นกับการทุจริตในการประกอบอาชีพของตนเอง ทำให้ประชาชนสูญเสียเงินทองมากโดยไม่จำเป็นทำให้ประเทศชาติเสียชื่อเสียง ถ้าค้าขายกับต่าง ประเทศก็ขาดความเชื่อถือ ประเทศต่างๆ ไม่อยากคบค้าสมาคมในการค้าขาย ซึ่งเมื่อถูกจับได้ทำให้เสียชื่อเสียงวงศ์ตระกูล ถูกดำเนินคดี ในที่สุดก็ต้องติดคุกติดตะรางรับโทษทัณฑ์ต่อไป
จิตใต้สำนึกของพระภิกษุ สามเณร
พระภิกษุ สามเณร ที่มีจิตใต้สำนึกที่ดี คือ พระภิกษุ สามเณร ที่มีความรับผิดชอบ ในหน้าที่ของสงฆ์ ต้องทำกิจของสงฆ์ให้สมบูรณ์ ประพฤติ ปฏิบัติตามพระธรรม พระวินัย อย่างเคร่งครัด ศึกษาพระธรรมคำสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แล้วปฏิบัติตาม เพื่อชำระกิเลส คือความโลภ ความโกรธ ความหลง ให้หมดสิ้นไป ไม่ลุ่มหลงมัวเมาในลาภ ยศ สรรเสริญ สุข ไม่ติดอยู่ใน รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และธรรมารมณ์ หลังจากปฏิบัติจนรู้แจ้งเห็นจริงแล้ว นำความรู้ที่ได้ มาอบรมสั่งสอนพุทธศาสนิกชน ให้ละชั่วประพฤติดี และทำจิตใจให้สะอาดบริสุทธิ์ ปราศจากกิเลส คือความโลภ ความโกรธ ความหลง พัฒนาจิตใจของตน และพัฒนาจิตใจของพุทธศาสนิกชน ให้เจริญ มีคุณธรรมประจำใจ โดยไม่คำนึงถึง ความเจริญทางด้านวัตถุ หรือยศถาบรรดาศักดิ์ใด ๆ นี่คือ หน้าที่ของพระภิกษุ สามเณรที่มีจิตใต้สำนึกที่ดี
พระภิกษุ สามเณรที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว คือพระภิกษุ สามเณร ที่ไม่มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของสงฆ์ ไม่ประพฤติปฏิบัติตามพระธรรมพระวินัย ไม่ทำกิจของสงฆ์อันพึงกระทำ ไม่ศึกษาพระธรรมคำสอน ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อชำระกิเลส กลับเป็นทาสของกิเลส ความโลภ ความโกรธ ความหลง มากมาย เต็มจิตใจ จนลืมหน้าที่ของสงฆ์ แสวงหาผลประโยชน์ ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข และยศถาบรรดาศักดิ์ให้กับตนเอง แข่งขันกันสร้างความเจริญ ทางด้านวัตถุ มากกว่าความเจริญทางด้านจิตใจ เพื่อจะได้เลื่อนยศถาบรรดาศักดิ์ให้สูงขึ้น ไม่อบรมสั่งสอนพุทธศาสนิกชน ให้รู้ศีล รู้ธรรม รู้บาป บุญ คุณ โทษ รู้ผิด ถูก ชั่ว ดี แต่กลับสะสมเงินทอง มั่วสุมเสพกาม และอบายมุข ดูหมอ ดูดวง สะเดาะเคราะห์ ทำเสน่ห์เล่ห์กล ต่างๆ ทำให้พุทธศาสนิกชน ลุ่มหลง มัวเมา หลงผิดครรลองคลองธรรม ทำลายพระพุทธศาสนา ทำให้พุทธศาสนิกชน ขาดความเคารพนับถือ ขาดความเลื่อมใส ศรัทธา ศาสนาพุทธจึงเริ่มเสื่อมลงเรื่อยๆ เพราะพระภิกษุ สามเณรที่มีจิตใต้สำนึกที่ชั่วนี่เอง
ขอท่านจงพิจารณาเถิดว่า ท่านเป็นพระสงฆ์ที่มีจิตใต้สำนึกดี หรือ เป็นพระสงฆ์ที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว
ถ้าท่านเป็นพระสงฆ์ ที่มีจิตใต้สำนึกที่ดี ขอท่านจงประพฤติปฏิบัติตามคำสอน ของพระผู้มีพระภาคเจ้า ให้มีสติ ปัญญา เพื่อความเจริญรุ่งเรืองของท่าน และพระพุทธศาสนาสืบไป
แต่ถ้าหากสงฆ์ใด เป็นพระสงฆ์ที่มีจิตใต้สำนึกที่ชั่ว ขอให้พิจารณา ไตร่ตรอง ปรับปรุงแก้ไข ปฏิบัติตนให้อยู่ในพระธรรม พระวินัย แต่ถ้ายังไม่สามารถจะแก้ไข ปรับปรุงได้ ขอจงลาสิกขาบทจากบรรพชิต อย่าได้อยู่ เพื่อทำลายให้พระพุทธศาสนา เสื่อมไปมากกว่านี้อีกเลย
ผู้ที่มีจิตใต้สำนึกดี ถึงแม้จะพลาดพลั้งทำความชั่วไป เพราะอำนาจของกิเลส หรือสิ่งแวดล้อมใด ๆ ที่เป็นเหตุให้ทำความชั่วก็ตาม เขาจะรู้สึกเสียใจในการทำความผิดนั้น และพยายามลด ละ เลิก ในการทำความชั่วครั้งต่อไป เพราะจิตใต้สำนึกที่ดีของเขานั่นเอง
ตรงข้ามกับผู้ที่มีจิตใต้สำนึกชั่ว ทำความชั่วแล้วก็พอใจในความชั่วนั้น ถึงแม้จะมีผู้ตักเตือน สั่งสอน ให้ละเลิกในการทำความชั่ว เขาก็ไม่สามารถจะเลิกทำความชั่วได้ เพราะจิตใต้สำนึกของเขาไม่รู้ ผิด ถูก ชั่ว ดี ดังลูก ๆ จะเห็นมนุษย์สองประเภทนี้ มีอยู่มากมายในสังคมปัจจุบัน
สำหรับตัวของแม่เอง (ป.เจริญธรรม) ได้ประพฤติปฏิบัติตามพระธรรม คำสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จนได้รับความสุข ความสบาย จากผลการปฏิบัติธรรม มีความรู้สึกว่า "พระพุทธศาสนา มีค่ามากยิ่งกว่าสิ่งใดๆ ในโลกนี้"
หวังว่าคำอธิบายของแม่ คงจะทำให้ลูก ๆ พอเข้าใจ คำว่า "จิตใต้สำนึก" ได้ดียิ่งขึ้น ถ้าหากลูกมีข้อสงสัยหรือมีคำถามใด ๆ ที่ลูกไม่เข้าใจ โดยเฉพาะเรื่องธรรมะ แม่ยินดีที่จะตอบ เท่าที่ความรู้ที่แม่มี จากประสบการณ์ และการปฏิบัติตามพระธรรมคำสอนของพุทธองค์ มานาน ๓๐ กว่าปี
ท้ายนี้แม่ขออัญเชิญ คุณพระพุทธ คุณพระธรรม คุณพระสงฆ์ และเทพเทวาทั้งหลาย จงปกปักรักษา ลูก ๆ ของแม่ ให้มีความสุข ความเจริญ พ้นจากทุกข์ภัยไข้เจ็บ และอันตรายต่าง ๆ ทั้งปวง ลูกปรารถนาสิ่งใดในสิ่งที่ถูกที่ต้อง ตามครรลองคลองธรรม ขอให้สมความมุ่งมาดปรารถนาทุกประการ ขอให้ลูกมีมนุษย์สมบัติ สวรรค์สมบัติ และนิพพานสมบัติ ขอให้ลูก ๆ มีปัญญาอันเป็นเลิศ มีดวงตาเห็นธรรม ปฏิบัติจนสำเร็จมรรคผลนิพพาน เข้าสู่แดนวิมุต หลุดพ้นในชาตินี้ด้วยกัน...ทุก ๆ คน...นะลูกนะ...
บรรณานุกรม
๑) นวโกวาท ( ฉบับประชาชน ) สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณ วโรรส โรงพิมพ์ มหามกุฏราชวิทยาลัย หน้า วัดบวรนิเวศน์วิหาร กรุงเทพฯ พลอากาศเอก หะริน หงสกุล ผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา พ.ศ. ๒๕๔๓
๒) พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ จัดพิมพ์โดย บริษัท นานมีบู๊คส์ พับลิเคชั่นส์ จำกัด ๙๔๗ / ๑๕๘-๑๕๙ หมู่ ๑๒ ถนน บางนา-ตราด เขต บางนา แขวงบางนา กรุงเทพฯ (๑๐๒๖๐) พ.ศ. ๒๕๔๖
